Spring over venstremenu

Kalaallit Nunaanni sanatitsisup pisussaaffii pillugit nalunaarut

Suliffeqartitsinermut Ministereqarfik - Nal. 1344 Nutsernera - 15. december 2005-meersoq kingusinnerusukkut allannguiffigineqartoq – akuerisaasumik ataatsimut allaqqitaanngitsoq

Ataatsimut allanneqarneranut ilaapput

Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit pillugit inatsimmi § 7, § 31 aamma 4, § 56, § 67 naapertorlugit, tak. inatsimmik nalunaarut nr. 1048, 26. oktober 2005-imeersoq, inatsisikkut nr. 1382, 23. december 2012-imeersukkut allanngortinneqartoq, makku aalajangiunneqarput:

Kapitali 1 - Atuuffii nassuiaatillu

§ 1. Nalunaarummi pineqarput illuliortiternerit sanaartornerillu tamarmik. Nalunaarummi matumani illuliortiternermi sanaartornermilu pineqarput:

  1. suliat, illuliornermut aamma illulianik allanngortiterinermut titartakkanullu atasumik ingerlanneqartussat, ilanngullugit ikkussugassatigut suliat,
  2. aqqusinniornerit, sullorsualiornerit, ikaartarfiliornerit umiarsualiviliornerit assigisaattullu sanaartornerit tamakkuninngalu allanngortiterinerit,
  3. siuliini taagorneqartunut atasumik assaanerit nunagissaanerillu,
  4. sullulinnik kabelinillu ikkussuinerit,
  5. siuliini taagorneqartunik iluarsaassinerit aserfallatsaaliinerillu aamma
  6. siuliini taagorneqartunik tamakkualuunniit ilaannik piiaanerit.

§ 2. Nalunaarut naapertorlugu pisussaaffiit sanatitsisup pisussaaffigissavai. Nalunaarummi matumani sanatitsisutut pineqarpoq inuinnaq imaluunniit allat sinnerlugit inatsisitigut ingerlatsisuusoq, illuliortiterneq aammma/imaluunniit sanaartorneq taassuma akiligassaatut ingerlanneqartussaq.

Kapitali 2 - Killilersuineq

§ 3. Illuliortiternermi sanaartornermilu, sulisitsisut marluk arlallilluunniit sanaartorfiusumi taannaasumi inunnik qulinit amerlanerusunik sulisoqarfigisaanni, suliassat aallarnerneqalersinnagit sanatitsisoq sulisitsisunut ataasiakkaanut isumaqatigiissuteqartassaaq sulisitsisoq sorleq ataatsimut sanaartorfiusussani isumannaallisaatissanik assigiinngitsunik pilersitsissanersq, aserfallatsaaliissanersoq piiaassanersorlu.

Kapitali 3 - Pilersaarusiorneq

§ 4. Sanatitsisoq sanaffiusussaq pilersinneqalersinnagu aaqqissuunnissaanut ingerlannissaanullu atatillugu isumannaatsuunissakkut peqqinnissakkullu allaganngukkamik pilersaarusiortassaaq, sanaffiusussami taannaasumi sulisitsit marluk arlallilluunniit inunnik qulinit amerlanerusunik ataatsikkut sulisoqassappata.

Imm. 2. Pilersaarusiaq taanna sanaffiusumi isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit suleqatigiinnermi ilaatinneqassaaq, kinguaattoornaveersarneqartassalluni, aamma piffissaq sanaartorfiusoq tamakkerlugu sanaffiusumi sulisunut sulisitsisunullu takuneqarsinnaatitaassaaq.

§ 5. Sanatitsisup illuliortiternissap sanaartornissallu pilersaarusiornerannut atatillugu qularnaartassavaa

  1. suliassat aallarnerneqalersinnagit nunami aqqusersuutitut ikkussukkat pioreersut suussuserneqarnissaat misissorneqarnissaallu aamma pisariaqassappat ajoqusitsaaliorniarnissaat erseqqissumillu nalunaaqqutserneqartarnissaat,
  2. suliassat aallarnerneqalersinnagit nunaminertami immikkut ulorianaateqarunnartut suussusersineqarnissaat, naliliiffigineqarnissaat pisariaqarneratullu annertutigisumik ajoqusiitsaaliornissaat erseqqissumillu nalunaaqqutserneqartarnissaat,
  3. teknikikkut atortulersuutit pisariaqartinneqartut atuiffiusussani piffissaalluartillu ikkussorneqarlutillu taakkununnga ingerlaartitaalernissaat aamma pisariaqarneratut misissorneqartarlutillu aserfallatsaaliorneqarnissaat,
  4. sanaartorfiusumi angalaarnerup qanoqilisukkulluunniit isumannaalluinnartumik pisinnaanissaa, aamma aqqusernit angalaarfiusussat pisariaqarneratut qaammaqqusersugaanissaat,
  5. teknikikkut atortut atugassaqqissut pisariaqarneratut annertutigisumik atorneqarsinnaanissaat,
  6. atortussat inissiivissamut naleqquttumut inissinneqarsinnaanissaat aammalu patajaatsunik allequtaqartinnissaat,
  7. piffiit sulianik immikkut ulorianaatilinnik ingerlassiviusussat ajornanngippat allanut suliaqarfiutinnaveersaarnissaat imaluunniit angallaffiunaveersaartinnissaat,
  8. aqqusersuutitut ikkussukkat, isumannaallisaatit immaqalu immikkut ulorianaateqarunnartut il. il. ingerlaartumik misissortarnissaannut periaasissanik aalajangersaasoqarnissaa, aamma
  9. pisariaqassappat piareersimanissaq, qimagussuisitsinissaq sungiusartarnissarlu pillugit pilersaarusianik aaqqissuusseqatigiinnissamik aalajangersaasoqarnissaa.

§ 6. Pilersaarusiami ilaassapput:

  1. Aaqqissuussineq pillugu pilersaarusiaq.
  2. Piffiup sanaartorfiusussap titartagartaa.
  3. Piffissap sulianik ingerlatsiviusussap pilersaarusiornera.
  4. Piffiit angallaffissat nalunaarsuutaat.
  5. Piffiit sulisitsisunit arlaliusunit sulisuinillu sulianik ingerlatsiviusussat nalunaarsuutaat.
  6. Ataatsimut suliaqarfiusussani isumannaallisaasersuutit ataatsimoorussat nalunaarsuutaat.
  7. Piffinnik suliatigut immikkut ulorianartorsiorfiusinnaasunik assiaqutsersuinissaq (killilersuinissaq).
  8. Ikkussukkatut atortulersuutinik, isumannaallisaasersuutinik immaqalu immikkut ulorianartorsiorfiusinnaasunik il. il. ingerlaartumik misissuisarnissamut periaasissaq.
  9. Ingerlaartumik misissuisarnissap kikkunnit ingerlanneqarnissaanut aamma piareersimanissamut, qimagussuisitsinissamut sungiusartarnissamullu pilersaarusianik aaqqissuusseqatigiinnissamik nalunaarsuut.

Imm. 2. Piffiup sanaartorfiusussap titartagartaasa takutissavaat

  1. sanaartorfiusussami ulorianaateqarsinnaasut sumiinnerat suunerallu,
  2. sanaartorfiusumut isersinnaanissami, assartuinissami qimaariarnissamilu aqqutissat sumiinnerat,
  3. kivittaatit (kran-it hejs-illlu) aamma ikaajusat sulliviliat (stilladser) sumiinnerat,
  4. atortussanut inissiivissatut immikkoortitat, sulliviugallartussat aamma igitassanut issoraavissat container-it sumiinnerat,
  5. unikaallannermi atugarissaaruteqarfissatut immikkoortitat sumiinnerat,
  6. sarfamut, imermut kuuffissuarmullu atassusiinerup sumiinnera aamma
  7. kalerrisaarutit, qatserutit, annanniutit ikiueqqaarnissamullu atortut sumiinnerat.

Imm. 3. Piffissap suliffissap pilersaarusiartaani nalunaarneqassaaq sulisitsisut ataasiakkaat qaqugukkut sanaartorfiusumi suliassaqarnersut aamma piffissaq qanoq sivisutigisoq suliassanut ataasiakkaanut imaluunniit allanngorarnerannut atorneqassamaarnersoq. Aammattaaq piffissap suliffissap pilersaarusiartaani nalunaarneqassaaq piffissanik suni immikkut ulorianartorsiorfiusinnaasunik suliaqartoqartassanersoq, tak. ilanngussaq 1.

Imm. 4. Pilersaarusiami allassimassaaq kikkut qanoqilisukkulluunniit ataatsimut suliffiusuni isumannaallisaasersuutitut ataatsimoorussassatut pilersaarutaasuni pissarsisassasut, aserfallatsaaliisassallutillu piiaasassanersut immaqalu aamma unikaallannerni atugarissaaruteqarfinnik ataatsimoorussanik aamma torersaartitsinissamik saligaatsuunissamillu, tamatumani aamma aputaajaasarnissamik, siorarterisarnissamik perlukuiaasarnissamillu isumaginnittuussanersut.

Kapitali 4 - Ataqatigiissaarineq

§ 7. Illuliortiternerni sanaartornernilu, sanaffiusumi taannaasumi ataatsikkut marlunnik arlalinnilluunniit inunnik qulinit amerlanerusunik sulisulinnik sulisitsisoqarfiusuni sanatitsisoq ataatsimut suliaqarfiusuni sulisorisat isumannaatsuutinnissaannut peqqinnissaannullu sulisitsisut ataasiakkaat iliuusissaannik ataqatigiissaarissaaq.

Imm. 2. Illuliortiternerup sanaartornerullu ingerlanneqarnerani isumannaallisaanikkut peqqinnissakkullu sulianik ataqatigiissaarinermik isumaginninnissamut sanatitsisup qularnaartassavaa inummik

  1. illuliortiterfiusumi sanaartorfiusumilu isumannaallisaanermut immikkut paasisimasalimmik tamatumani aamma sanaanik ingerlatsisunut ilisimaarinnittumik, toqqaasoqarnissaa,
  2. illuliortiternermik sanaartornermillu siulersuinermi suliatigut misilittagaqareersumik,
  3. apeqqutinik isumannaallisaanermut peqqinnissamullu tunngassutilinnik pisariaqarneratut ilisi masalimmik aamma
  4. illuliortiternermi sanaartornermilu sulisorisat isumannaatsuunissaannik peqqissuunissaannillu sulianut ataqatigiissaarisutut sullivinni avatangiisit pillugit ilinniagaqarsimasumik.

§ 8. Sanatitsisup isumagissavaa, ataqatigiissaarisussap isumannaallisaaneq pillugu ataatsimiititsisarnertigut ataqatigiinnissamik isumaginninnissaa aamma sanaartorfiusumi nammineerluni attaveqarfiginnitarnermigut ataatsimut suliaqarfiusuni sulisitsisut ataasiakkaat sulisorisat isumannaatsuunissakkut peqqinnissakkullu sulissuteqarnerinut siuarsaaniutitut ataqatigiissaarinissaq.

Imm. 2. Isumannaallisaaneq pillugu pisarnertut ataatsimiittoqartassaaq ullut 14-ssaat tamaasa. Immikkut ittumik ataatsimiittoqartassaaq imaannaanngitsunik ajutoortoqarsimatillugu, toqunartunik sunnertissimasoqartillugu allatigulluunniit peqqissutsikkut ajoqusertoqartillugu imaluunniit tamanna aarlerigisariaqalersillugu, kiisalu aamma immikkut ittumik ataatsimiinnissaq pisariaqalersillugu.

§ 9. Sanatitsisup isumagissavaa ataqatigiissaarisuusup nammineq sinnerluni ataatsimiigiaqqusinissaa aammalu sanaartorfiusumi isumannaatsuunissaq pillugu ataatsimiinnernik siulersuisarnissaa.

Imm. 2. Ataqatigiissaarisuusoq sanatitsisoq sinnerlugu sulisitsisunik imaluunniit taakkua sinniisaannik aamma sanaartorfiusumik isumannaallisaaqatigiinnik isumannaallisaaneq pillugu ataatsimiinnissanut aggersaasassaaq, isumagissavaalu ataatsimiinnerup imaqarniliorneqarnissaa. Ataatsimiinnerup imaqarniliornera nassiunneqartassaaq ataatsimiinnermi peqataasunut, sanatitsisumut, sulisunik siulersuisunut tamanut, sullivinnut suliaqartitanut, isumannaallisaaqatigiinnut kiisalu sulisut sinniisoqarpata taakkununnga.

§ 10. Illuliortiternermi sanaartornermilu isumannaatsuunissaq pillugu siunnersuisoqatigiinnik pilersitsisoqarsinnaavoq, piffissami sapaatit akunnerinik sisamanik sinnerlugilluunniit sivisus-susilimmi katillugit 100-nit amerlanerusut sulisorineqartillugit, isumannaatsuunissakkut suliaqarneq § 8 aamma § 9 malillugit isumannaallisaaneq pillugu ataatsimiittarnertigut ataqatigiissaagassatut Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup isumaqarfigissanngippagu.

Imm. 2. Isumannaallisaaneq pillugu siunnersuisoqatigiit inuttarissavaat sanatitsisoq sinnerlugu ataqatigiissaarisoq aamma suliffigisami isumannaallisaanermut sinniisuutitat, sulisitsisoq sulisunillu siulersuisut. Suliffigisami isumannaallisaaneq pillugu sinniisuutitat ilaasortaatitassaminnik marlunnik akunnerminni qinersissapput, aamma sulisitsisut sulisunillu siulersuisut akunnerminni isumannaatsuunissaq pillugu siunnersuisoqatigiinnut, ataqatigiissaarisuusup siulittaasuuffigisassaanut, ilaasortaatitassaminnik tamarmik immikkut ataatsimik qinersissapput.

Imm. 3. Isumannaallisaaneq pillugu siunnersuisoqatigiinnik pilersitsisoqarsimatillugu taakkua isumannaatsuunissaq pillugu ataatsimiittarnissat suliassallu isumagisarissavaat.

Imm. 4. Isumannaallisaaneq pillugu siunnersuisoqatigiinni ataatsimiinnerit ingerlanneqartassapput isumannaallisaaneq pillugu ataatsimiinnernut najoqqutassiat malillugit, tak. § 8 aamma § 9. Isumannaallisaaneq pillugu siunnersuisoqatigiit aammattaaq minnerpaamik qaammatit pinga-sunngoraangata isumannaallisaaqatigiinnik tamanik ataatsimeeqatiginnittassapput.

Kapitali 5 - Nalunaarutiginnittarneq

§ 11. Sanatitsisoq Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut sanaartorfiusussamik nalunaarutiginnittassaq, suliassat aallarnerneqalersinnagit,

  1. sulinissaq ullunik suliffiusunik 30-nik sivisunerusussatut aamma ataatsikkut ikinnerpaamik 20-it sulisorineqarnissaat ilimagineqassatillugu, imaluunniit
  2. suliassat annertussusissaattut ilimagisat 500-nit amerlanerusunik sulisoqarnikkut ingerlanneqassatillugit.

Imm. 2. Nalunaaruteqarneq pissaaq qarasaasiatigoortumik imaluunniit pappialanngortitatut allaffissiaq Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmit suliaasoq atorlugu imarissavaalu ilanngussaq 2-mi taagorneqartutut paasissutissat. Nalunaarutip nuutinnera sanaartorfiusumi saqqumisumut nivinngarneqassaaq.

Kapitali 6 - Immikkut ittumik akuersissutit maalaaruteqarsinnaanerlu

§ 12. Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup pisortaata, immikkut ittunik pissutissaqartillugu, akuerisarsinnaavaa nalunaarummi matumani aalajangersakkanik saneqqutsinissaq, tamanna naam-maginartutut isumannaatsutullu isumaqarfiginartillugu.

§ 13. Nalunaarut manna malillugu aalajangiinerit Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit pillugit inatsimmi § 64 malillugu maalaarutigineqarsinnaapput.

Kapitali 7 - Pinerluttulerinermik inatsisitigut pineqaatissiissutit

§ 14. Kalaallit Nunaanni pinerluttulerinermik inatsit malillugu pineqaatissinneqartassaaq kinaluunniit

  1. §§ 3-9-mik aamma § 11-mik unioqqutitsisoq.
  2. Nalunaarut naapertorlugu peqqussutaasunik malinninngitsoq.
  3. Nalunaarut malillugu immikkut akuersissutini aalajangersakkanik sumiginnaasoq.

Imm. 2. Pineqaatissiissutissamik sakkortussusiliinermi sakkortusaataasutut naatsorsuunneqassaaq

  1. unioqqutitsinerup piaaraluneernikkut imaluunniit mianersuaalliorujussuarnikkut pisimanera,
  2. unioqqutitsinermi inuunermik peqqissutsimilluunniit ajoqusiisimaneq imaluunniit tamatumunnga aarlerinartorsiortitsisimaneq,
  3. pissutsit taamatuttaaq ittut pillugit Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsimmi § 60, imm. 1 imaluunniit 2 malillugu siusinnerusukkut peqqussuteqartoqarsimanera, imaluunniit
    unioqqutitsinermi pineqartup imminut allanulluunniit aningaasatigut iluanaarutississimanera tamatuminngaluunniit siunertaqarsimanera. Imm. 3. Inuit allat sinnerlugit inatsisitigut ingerlatsisuusut, ilanngullugit ingerlatsiviit aktie-, anparts-aamma andelsselskabit, interessentskabit, peqatigiiffiit aningaasaateqarfiit, pigisanik isumannaarisussat, kommunit, kommunit kattuffii, Kalaallit Nunaanni kommunalbestyrelsit nunaqarfinnilu aqutsisut il. il. pillugit Inatsisartut inatsisaanni § 64-imi pineqartut, Namminersornerullutik Oqartussat, naalagaaffiup unioqqutitsinerini ingerlatsivik il. il. taamaattutut akiliisussanngortitaasinnaavoq.

Kapitali 8 - Atortuulersitsineq

§ 15. Nalunaarut atuutilissaaq ulloq 1. januar 2006.

Imm. 2. Ataqatigiissaarisut, 15. juli 2013 sioqqullugu isumannaallisaanermi sinniisuutitatut sulisunillu siulersuisutut sullivinni avatangiisit pillugit ilinniagaqarsimasut aamma isumannaallisaaqatigiinnut ilaasortaasut, illuliortiternermi sanaartornermilu sulisorisat isumannaatsuunissaannik peqqissuunissaannillu sulianut ataqatigiissaarisutut sullivinni avatangiisit pillugit ilinniartitaanermut ilaassanngillat. Aamma ilinniartitaanermut tassunga ilaassanngillat ataqatigiissaarisut Danmarkimi illuliortiternermi sanaartornermilu sulisorisat isumannaatsuunissaannik peqqissuunissaannillu sulianut ataqatigiissaarisutut sullivinni avatangiisit pillugit ilinniagaqarsimasut, tak. sanatitsisup pisussaaffii pillugit nalunaarut imaluunniit Danmarkimi sullivinni avatangiisit pillugit ilinniartaaneq imaluunniit isumannaallisaanerup peqqissuunissallu suleqatigiissutiginissaat pillugu nalunaarummi nr. 1181, 15. oktober 2010-meersumi § 44 malillugu ilinniartitaaneq.

Suliffeqartitsinermut Ministereqarfik, ulloq 15. december 2005

LIS GAMBORG / Charlotte Skjoldager

Ilanngussaq

1 - Suliat immikkut ulorianaatillit allattorsimaffiat
2 - § 11 malillugu nalunaarutip imarisassai