Nutaarsiassat

Nutaarsiassat Sullivinnik Nakuutilliisoqarfik

Juli 2023

Kalaallit Nunaanni Sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit al-lannguuteqarpoq

Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit 1. juli 2023 aallarnerfigalugu allannguuteqassaaq.

Inatsimmik allannguinermi sullivinni avatangiisit ineriartornerinut Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit pillugit inatsit tulluarnerulissaaq.

Allannguineq ilaatigut makkunani sunniuteqassaaq:

  • Isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit suleqatigiinneq.
  • Suliffeqarfimmi sulisut akornanni nalilersuineq (APV).
  • Immikkut sakkortuumik pisoqartillugu qaffasinnerusumik akiliisitsisoqartalissaaq.
  • Allannguutit allat sulisitsisup pisussaaffiinut tunngasut

Isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit suleqatigiinneq

Isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit taaguutit arlallit inatsimmi allannguuteqarput. 1. juli 2023 aallarnerfigalugu Isumannaallisaanermut aaqqissuussaaneq taaguutsimigut allanngortinneqassaaq, imaalersillugu: Sullivimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaaneq (AMO).

Isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit suleqatigiinneq inatsisip allanngortinneqarneratigut makkunatigut allannguuteqarfiuvoq:

  • Suliffeqarfiit 0-9 akornani sulisoqarpat, taava piumasaqaataanngilaq sullivimmi fimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaanermik (AMO) pilersitsinissaq.
  • Suliffeqarfiit 10-34 akornani sulisoqarpat, taava sullivimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaaneq (AMO) pilersinneqassaaq isumannaallisaanermut peqqinnissamullu ulluinnarni tamakkiinerusumillu suliassanik isumaginnittussaq.
  • Suliffeqarfiit 35-nik amerlanerusunilluunniit sulisoqarpat, taava sullivimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaaneq (AMO) marloqiusaasoq pilersinneqassaaq, tassa gruppeniveau aamma niveau ataatsimiititaliamut tunngasoq matumani pineqarlutik.
  • Atuutsinneqalissaaq sullivimmi avatangiisit pillugit ukiumoortumik oqaloqatigiittarnissaq suliffeqarfinnut sullivimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaanermik (AMO) pigisaqartunut taamaattoqanngitsunullu.
  • Suliffeqarfimmi sulisut ulluinnarni sulinerup nalaani Sullivimmi avatangiisit pillugit aaqqissuussaanermi (AMO) suleqataasinnaanerat suliffeqarfittut periarfissaqartissavat.

Suliffeqarfimmmi sulisut akornanni nalilersuineq (APV)

Inatsimmi erseqqissisinneqarpoq, suliffeqarfimmi sulisut akornanni nalilersuinermi (APV) ilaatinneqalissasoq, sullivimmi avatangiisitigut ajornartorsiutit aaqqiivigineqarnissaannik siunnersuutit qanoq ilusilerneqartassanersut, qulakkeerumallugu ajornartorsiutinik tamakkuninnga pinaveersaartitsisoqarnissaa.

Immikkut sakkortuumik pisoqartillugu akiliisitsinermi qaffasissusissaq

Immikkut sakkortuumik pisoqartillugu akiliisitsinermi qaffasissusissamut tunngatillugu inatsimmik allannguineq isumaqarpoq: Inatsit immikkut sakkortuumik pisoqarneratigut unioqqutinneqarpat, taava unioqqutitsineq akiliisitaanermik kinguneqassaaq, unioqqutitsinermut ataatsimut 10.000 kr.-nik akiliisitsisoqartassalluni.

Inatsit immikkut sakkortoorujussuarmik pisoqarneratigut unioqqutinneqarpat, taava unioqqutitsineq akiliisitaanermik kinguneqassaaq, unioqqutitsinermut ataatsimut 20.000 kr.-nik akiliisitsisoqartassalluni.

Pisussaaffiit allat sulisitsisutut eqqumaffigisassatit

  1. Sulisitsisup pisussaaffigaa, sanaartortitsisup pilersaarusiornera, killigititai ataqatigiissaarinerilu siunertaq malillugu sunniuteqarnissaat peqataaffigissallugit.

    Inatsimmi ersarissarneqarpoq, illit namminersortutut sulisoqanngitsutut pisussaaffigigit, sanaartortitsisup pilersaarusiornera, killigititai ataqatigiissaarinerilu siunertaq malillugu sunniuteqarnissaat peqataaffigissagitit, matumani ilanngullugit ilaatigut sanaartortitsisoq sanaartorfimmi pilersaarusiornissaanut ataqatigiissaarinnissaalullu tunngatillugu paasissutissanik pisariaqartunik tunissallugu.
  1. Nakkutilliinermi allattukkanik katersuivimmik (tilsynsbog) peqarnissamik piumasaqaatip atorunnaarsinnera.

    Piumasaqaataajunnaarpoq Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup pulaarsimanerinik aalajangiisimanerinilluunniit uppernarsaatinik mappersakkamut tamakkuninnga katersuiveqarnissaq. Qasuersaarfeqarnissaq ullormillu ataatsimi sulinngiffeqarnissamik piumasaqaatinik sanioqqutsinissaq nakkutilliinermi allattaavimmut pinngitsoorani allattortariaarupput. Taamaattorli sanioqqutitsinerit tamarmik allakkatigut uppernarsarneqarsinnaajuaannassapput.
  1. Inatsimmik allannguinerup malitsigisaanik nalunaarummi allannguutit

    Inatsimmik allannguinerup malitsigisaanik nalunaarut arlalitsigut inatsimmut tulluarsarneqassaaq. Tamakku allannguuteqassapput inatsimmut naapertuuttunngortillugit.

Taamaalilluni nalunaarutini matumani allassimasut qaavisigut ilinnut piumasaqaatinik aalajangersaasoqanngilaq.

  • Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit nalitsinnut tulluarsagaq Folketingip akueraa

    Folketingimi amerlanerussuteqartut inatsimmik allannguutissaq akuersissutigivaat, taamaalilluni Kalaallit Nunaannni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit nutarterneqarluni, sullivimmi avatangiisit ineriartornerannut naleqqunnerusunngortillugu.

    Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit annertunerpaartaatigut qallunaat inatsisaannut assiguvoq, taamaattorli 2005-ip kingorna nutarterneqarsimanani. Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit pillugit inatsisip ullumikkut pissutsinut naleqqussarneqarneratigut Kalaallit Nunaanni pissutsit immikkut ittut isiginiarneqarsimapput, soorlu piniarneq, aalisarneq aatsitassarsiornerlu.

    Tamakku saniatigut inatsisip allanngortinneqarnera ilaatigut makkunatigut pivoq:

    • Sullivimmi tarnikkut avatangiisit eqqumaffigineqarnerunissaat
    • Suliffeqarfiit sullivimmi avatangiisit pillugit inatsimmik unioqqutitsisut anginerusumik akiligassinneqartarnissaat,
      tamanna pisuni immikkut sakkortuuni pisimasoqartillugu
    • Suliffeqarfinnut sullivimmi nalilersuisarnerit (APV) pillugit sakkortunerusumik piumasaqarfigineqarneri
    • Maleruagassat nutarterneqarput suliffeqarfiit suleqatiginnittussaatitaanerannut pineqartillugit isumannaallisaaneq aamma
      peqqinnissaq

    Inatsimmik allannguineq Folketingimi amerlanerussuteqartunit akuersissutigineqarpoq, atuutilissallunilu 1. juli 2023. 

    Suliffissaqartitsiniarnermut ministeri Ane Halsboe-Jørgensen oqarpoq:

    - Inatsisip allanngortinneratigut tunngavissaqarlualerpoq Kalaallit Nunaanni sullivimmi avatangiisit isumannaatsumik
    peqqinnissakkullu suliniarfigeqqinneqarnissaat. Inatsisip allanngortinneratigut Kalaallit Nunaanni sulisartut
    illersugaanerulerput, ullutsinni suliffeqarfinni pissutsinut naapertuunnerusumik, soorunami Kalaallit Nunaanni pissutsit immikkut ittuusinnaanerat isigimallugu. 

  • Kalaallit Nunaanni immikkut nakkutilliinermi suliniutit amerlasuunik peqqussusiinernik inerneqarput

    Ajutoornerit amerlasuut – tassani ilai toqumik kinguneqartut  – kinguneraa, Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik siunnerfeqartumik nakkutilliinermi suliamik naammassinnissimanera. Suliniut suliffeqarfinnut, sullivinnut avatangiisit pillugit ajornartorsiortunut tunngassuteqarpoq.

    Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik 2022-p naalernerani sulinermi ajutoortoqannginnissaa anguniarlugu suliaqarpoq, sanaartorfinni kiisalu quersuarni aamma niuertarfinni nakkartoqarsinnaaneranut aarlerinaarteqartunut sammivilimmik. Misissugassaqarsimappullu, Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik ukiup naalernerani suliffeqarfinni taakkunani nakkutilliinermik ingerlatsigamik Nuummi, Ilulissani aamma Sisimiuni. Katillugit nakkutilliinerit 85-it 115-it missaannik qisuariarfiupput, taakkunani 30-t missaat inerteqqutinik aammalu 70-ingajaat erngertumik peqqussinerit.

    “Qisuariaatit amerlassusaasa ersarilluinnartumik takutippaat, immikkut ittunik sulinermi ajutoortoqannginnissaa anguniarlugu suliaqartoqarnissamut pisariaqartitsisoqartoq. 2022-p ingerlanerani portusuumik nakkarluni annertuumik ajutoornerit arlallit takuagut  – ajoraluartumillu ilai toqumik kinguneqarput. Tamatuma matumani nakkutilliinermut suliniuteqarnissamut aaqqiissuussisussanngortippaatigut, tassani ukkatigineqarluni sanaartorfinni aamma quersuarni niuerfinnilu portusuumit nakkartoqartarmera,” Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmi immikkoortumi pisortaq, Casper Kronow oqarpoq.

    “Portusuumit nakkarneq annertuumik ajoqusernermik kinguneqarsinnaavoq - ajornerpaamillu toqumik kinguneqarsinnaalluni. Aarlerinartoqarsinnaavoq ass. tummeqqanik aamma ikaanik kiisalu qaliaasaniissagaanni.   Taamaattumik pingaaruteqarpoq, sulinerup pilersaarusiorneqarnissaa aaqqissuunneqarnissaalu, portuusuumit nakkartoqarnissaanut taamaalilluni aarlerinartoqassanngimmat”, Casper Kronow oqarpoq. Ilanngullugu oqaatigaa, sulisitsisup qanoq sulineq ingerlanneqassanersoq ilitsersuinissani akisussaaffigigaa, nakkutilliillunilu ilitsersuinerit eqqortinneqarnersut. 

    Suliniutip saniatigut Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup suliffeqarfiit Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmit pulaarneqarnikut oqaloqatigiilluni ataatsimiinnissamut aggersarpai. Tassani Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup suliniut oqaluttuaraa, Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup suna takusimaneraa qisuariarfigineraalu.

    Suliniut Danmarkimi Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik suleqatigalugu ingerlanneqarpoq. Piffissami taamak amerlatigisunik nakkutilliisoqarneranut sunniuteqaqataavoq. Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup nakkutilliinermi suliani nalinginnaasuni nakkartoqarnissaanut aarlerinartut aamma eqqumaffigai. 

    Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik sulisuminik amerlisitsivoq

    Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik nakkutilliisumik ataatsimik atorfinitsitseqqippoq, taamaalilluni siunissami nakkutilliisut tallimaalissallutik. Taamaaliornikkut Kalaallit Nunaanni tamarmi sullivinnik avatangiisit pillugit nakkutilliineq nukittorsarneqassaaq. Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik peqataavoq sullivinni avatangiisit isumannaatsuullutillu, peqqinnartuullutillu ineriartorfiunissaannut, nakkutilliilluarnikkut, ukkassilluni isumaginninnikkut paasissutissiisarnikkullu.

    Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup suliffeqarfinnik suleqatiginninnerani sammineqartarput suliffeqarfiit sullivinni avatangiisit pillugit piumasaqaatinik malinninnersut, taamatuttaarlu Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup suliffeqarfinni sullivinni avatangiisit pitsaanerulersinnissaat isumagaa, assersuutigalugu ataatsimiinnerit aqqutigalugit aamma suliffeqarfinnik suleqateqarnikkut, soorlu Suliffigissaaneq pillugu siunnersuisoqatigiinni. Kalaallit Nunaanni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik Danmarkimi Arbejdstilsyn-imut ilaavoq.

  • Corona suliffimmilu avatangiisit pillugit apeqqutitit akineqarsinnaapput

    Inuit qulit sinnerlugit suliffeqarfimmiissinnaappat? Qanorlu suliffeqarfiup sulisuni angerlarsimaffimmini sulinngitsut illersussavai?

    Ulluni makkunani Corona pillugu Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut apeqqutinik amerlasuunik aperisoqartarpoq. Taamaattumik nittartakkamik sanavugut, tassanilu apeqqutit apeqqutigineqarnerusartut akineqarput.

    Nittartakkap qallunaatoortaani suliffeqarfimmi corona pillugu qanoq iliuuseqarnissamut takussutissanik nassaarsinnaavutit.

    Uunga iserit på.dk/corona

    Malugiuk akissutit atortullu tamarmik Kalaallit Nunaanni atorneqarsinnaanngimmata, inatsisitigut piffiit ilaat Kalaallit Nunaanni Danmarkimilu atuutinnerit assigiinnginnamik.

    Nalorngissaguit suna Kalaallit Nunaanni atuunneqarnersoq uunga allassinnaavutit at@at.gl imaluunniit uunga sianerlutit  +299 34 25 90

  • Sullivinnik nakkutilliisoqarfiup aggernissaanut kalerriineq / paasissutissiineq

    Piffimmi juuni 24-juledag juli 3-ata 2019 tungaanut Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik angalaassaaq umiarsuaq Tulummut ilaallutik.

    Sullivinnik nakkutilliisut tassanngaannaq nalunaaqqaaratik suliffeqarfinnut / sullivinnut takusaasinnaapput illoqarfinni imal. nunaqarfinni ukunani: Kangaamiut, Itilleq, Attu, Kangaatsiaq, Aasiaat, Kitsissuarsuit, Qeqertarsuaq, Saqqaq, Qeqertaq, Oqaasut, Ilulissat, Ilimanaq, Qasigiannguit, Ikamiut, Akunnaaq, Niaqornukaars.

    Sullivinnik nakkutilliisut nakkutiginninniarlutik takkutissapput suliffeqarfiik sullivimmik pissutsinik inatsimmik eqquutitsinersut, isumannaarniarlugit sulisut isumannaallisarneqarnerat peqqinnassusaallu. Ilaatigut apeqqutigissavavut Sullivinnik nalilersuineq (APV), Isumannaallisaanerup tungaatigut aaqqissuussap aaqqissuuneqarnera, isumannaallisaanermi sinniisut aammalu Sullivinnik Avatangiisit pillugit Ilinniartitaaneq. Sullivimmut tunngatillugu nakkutigineqassapput inip aaqqissuunneqarnera aamma suliat ingerlaneranut tunngasut, soorlu kivitassat oqimaatsut aamma suleriaatsit.

    Sullivinnik Nakkutilliiviup suliai aammalu sullivimmik pissutsinik inatsit takusinnaavat nittartakkami: www.at.gl

    (19 j uni 2019)

  • Nutaarsiassat

    Juulip aallaqqaataani nalunaarut aningaasartuutisanut utertitinernut Nakkutilliisoqarfimmi nakkutilliinermi aamma sulianik suliarinninnermi il.il. aatsitassanik aamma erngup nukianik atuilernerup aallartisarnera pillugu. Nalunaarut atuutilertinneqarpoq ataatsikkut kalaallit sulinermi isumannaallisaanikkut pissutsinik inatsit nutartigaq atulernerani.

    Nalunaarut imaqarpoq, pisussaasoq allallu aatsitassalerinermik aammalu erngup nukianik suliaqarnermut akuersissummik pinikut inatsisartut inatsisaat malillugit akiliuteqartalissapput Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut, akuersissutaasup sumiiffia naapertorlugu.

    Sulinermi suliaqarnermilu akunnerit atukkat naatsorsorneqassapput akiligassiissutaallutillu Sullissivinnik Nakkutilliisoqarfimmiit. Suliamik suliarinnittup akunnernik atukkaminik atuinera nakkutiilliinermini suliarinninnerminilu akissarsiarititat naliginnaasut atorneqassapput. Tullinnguullunilu aamma allaffissornikkut suliarinninnermi aningaasartuutit nakkutilliinermut suliarinninnermullu aatsitassanik aamma erngup nukianik atuilernerni ukiumi pineqartumi.

    Akunnermut aki ukiumoortoq Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnavoq

    (28 juni 2017)

  • Ulloq 1. januar 2013 Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit pillugit inatsimmi allannguutit nutaat

    Annerusumik akiliisitsisalerneq, pinerluttaalisitsineq pillugu inatsimmut tunngatillugu sulisitsisut sulisullu akisussaaffiinik allannguineq aamma sanaartornerup- nunagissaanerullu iluani sulianik ataqatigiissaarisutut ilinniagaq nutaaq. Taakku Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit pillugit inatsimmi allannguutaapput nutaat.

    Sulisitsisunik annerusumik akiligassiisalerneq

    Inatsimmi allannguutit nutaat ima kinguneqassapput, Kalaallit Nunaanni sulisitisisut siunissami sullivinni avatangiisit pillugit inatsimmik unioqqutitsisimagunik anginerusumik akiisinneqarsinnaalissallutik.

    Sukannersumik pineqaatissiisoqartillugu, akiligassiissut 40.000 kr.-ninut marloriaa-tinngortinneqarsinnaalerpoq. Tassa imaappoq, inatsimmik unioqqutitsineq ajutoornermik annertuumik toqumilluunniit kinguneqarsimatillugu, inuusuttumilluun-niit18-nit inorlugit ukiulimmik annertuumik ajoqusertoqarsimatillugu , inuusuttulluunniit inuuneranik peqqissusaanilluunniit annertuumik navianartorsiortitsinermik pisoqarsimatillugu.

    Sulisitsisup akisussaaffiinik annikilliliineq

    Inatsimmi malittarisassat nutaat ima paasisariaapput, sulisut malittarisassanik uni-oqqutitsisimanerinut sulisitsisup akisussaaffii annikillilerneqarlutik, tassa imaassi-mappat sullivinni avatangiisinut inatsit naapertorlugu, sulisitsisup pisussaaffini tamakkerlugit iliuuseqarsimappat.

    1. januar 2013 aallarnerfigalugu pinerluttaalisitsineq pillugu inatsit naapertorlugu sulisitsisoq akisussaatinneqarsinnaassanngilaq, imaassimappat inatsimmi kapitali 3 naapertorlugu sulisitsisup pisussaaffini malissimappagit, sulisitsisullu ilitsersuussutai sulisunit malinneqarsimanngippata, assersuutigalugu isumannaallisaanermut atortussianik piareersimatitanik atuisoqarsimanngippat, aamma imaassimappat sulisitsisup

    • isumagisimappagu, isumannaallisaaneq- peqqinnissarlu eqqarsaatigalugit tamakkiisumik illersorneqarsinnaasumik suliap ingerlanneqarsinnaanissaa isumagisimappagu,
    • sulisut pisariaqartitaat malillugit, sulisut ilitsersorsimappagit, aamma
    • sulisut ajunngitsumik sulinersut, sulisitsisup nakkutigilluarsimappagit.

    Sulisut akisussaaffii sukannernerulersinneqarput

    Inatsimmi malittarisassat nutaat ima kinguneqassapput, sulisitsisoq inatsimmi piumasaqaatinik malinnissimatillugu, pisuni piaaraluneerluni imaluunniit annertuumik mianersuaalliornikkut malittarisassanik unioqqutitsisoqarsi-matillugu, sulisut akisussaaffii sukannernerulersinneqarput.

    Sulisut 2.500 kr.-nik akiligassinneqarsinnaalerput imaassimappat, sulisitsisup pisussaaffini malissimappagit, taamaakkaluartorli sulisup illersorneqarnissaa siunertaralugu, isumannaallisaanermut piumasaqaatinik nalinginnaasunik ajornanngitsunillu sulisoq sumiginnaasimatillugu. Tamanna atuutissaaq imaassimappat inummut namminermut illersuutissiat pillugit maleruaqqusanik, silaannarissaanermut ilitsersuutinik maleruaqqusanik, illersuutissatut atortussiat isumannaallisaanerlu pillugit maleruaqqusanik, sulisut unioqqutitsimatillugit. Akiligassiissutissamik annertussusiliineq missingersuutaannaavoq taamaammallu annerusinnaalluniluunniit minnerusinnaavoq, apeqqutaalluni suliani piviusuni immikkut ittumik pineqaatissiinissamut tunngavissaqarnersoq.

    Ataqatigiissaarinermik ilinniagaq

    Inatsimmi malittarisassat nutaat ima kinguneqassapput, sanaartornerup- nunagissaanerullu iluani sullivinni avatangiisit pillugit ataqatigiissaarisutut ilinniagaq immikkuullarissoq eqqunneqassammat. Tamanna ima kinguneqassaaq, suliffeqarfiit sanaartornermik- nunagissaanermillu sulialinnik sulisoqarlutik sanaartortut, ataatsimik amerlanerusunikisissiatisisisisarisisisarisisarisisisisi Aamma takuuk inatsisit allanngortitaanerat (Qallunaatut)

    (1. januar 2013)

  • Sanaartornerup- nunagissaanerullu iluani ataqatigiissaarisutut ilinniagaq nutaaq