Isumannaallisaanermut ataatsimiititat

Ujarliutit

1 - Qaqugukkut isumannaallisaanermut ataatsimiititat pilersinneqassappat?
2 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititap inuttalersornera
3 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilaasortaannik qinersineq
4 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititap ataatsimiittarneri
5 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititap aamma isumannaallisaanermik suleqatigiissitat akornanni ataatsimiinnerit
6 - Ataatsimiinnissamik malittarisassanit immikkut ittumik akuersissutit
7 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititap aamma isumannaallisaanermik suleqatigiissitap akornanni suliat agguataarneri
8 - Isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassai
9 - Suliffimmik naliliiffiginnissutit
10 - Nakkutilliineq aamma paasissutissiineq?
11 - Misissuinerit

At-ilitsersuut isumannaallisaanermut ataatsimiititat suliaat, atuuffii pilersinnerilu pillugit paasissutissiivoq. Tamakku saniatigut ilitsersuut isumannaallisaanermik sulinermi ulluinnarni aqutsisoq, kiisalu qullersaasussamik isumannaallisaanermut ataatsimiititaliorsinnaaneq pillugit paasissutissiivoq.

Suliffeqarfimmi isumannaallisaaniaqatigiinnut isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilaapput. Suliffinni angisuuni arlalinnik isumannaallisaanermut ataatsimiititartaqartunik qullersaasumik isumannaallisaanermut ataatsimiititaqarsinnaasunik amerlasuunik isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqarsinnaavoq, suliffeqarfinnili mikisuni isumannaallisaaniaqatigiit taamaallaat isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit ataasiinnarnik attuumaffeqarlutik iluseqarsinnaallutik.

sumannaallisaanermik peqqinnissamillu sulinerup pilersaarusiornissaa ataqatigiissinnissaalu isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassaraa.

Ilitsersuummi nassuiarneqartutut allaanerusumik isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliarisat aaqqiissuunneqarnissaat pillugit suliffeqarfimmi sulisitsisoq sulisorisallu isumaqatigiissuteqarsinnaapput. Suliffeqarfiit isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliarisaat pillugit isumaqatigiissutaasut pillugit Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup ilitsersuutaani tamatumunnga periarfissaasoq erseqqinnerusumik nassuiarneqarpoq.

1. Qaqugukkut isumannaallisaanermut ataatsimiititat pilersinneqassappat?

Suliffeqarfik 20-nik imaluunniit amerlanernik sulisoqaruni isumannaallisaanermut ataatsimiititaliussaaq. Suliffeqarfimmi isumannaallisaanermik suleqatigiissitaq/-tat isumannaallisaanermut ataatsimiititani sinniisoqassaaq/-sapput. Suliffeqarfinni anginerusuni arlalinnik isumannaallisaanermut ataatsimiititaliortoqarsinnaavoq.

Suliffeqarfiup isumannaallisaanermik ataatsimiitialiortussaanera pillugu aalajangiunneqassatillugu sulisorisat tamaasa ilanngunneqarnissaat malittarisassani pingaarnerutitaavoq. Aammattaaq sap. akunneranut nal. akunneri qulit inorlugit sulisartuusut ilanngunneqassapput, tamannali atuutinngilaq suliffeqarfik pisiniarfiuppat, imaluunniit allaffimmi imaluunniit allaffissornermik sulianik suliaqarfiusuuppat.

Suliffiugallartunut aamma paarlakaattunik suliffiusunut, tassunga ilanngullugit illuliorlunilu sanaartornermik sulinermut, kiisalu umiarsuarnik usingiaallunilu usilersuinermut immikkut ittunik malittarisassat atuuttuupput.

2. Isumannaallisaanermut ataatsimiititap inuttalersornera

Isumannaallisaanermut ataatsimiititaq isumannaallisaanermik suleqatigiissitat sinniisaannit aammalu siulittaasumit inuttaqarpoq. Siulittaasoq tassaavoq sulisitsisoq/suliffeqarfimmi pisortaq, imaluunniit pisortaqarfik sinnerlugu sinniisi pisinnaatitaaffiligaasoq. Tamatuma pineqartup sullivimmi avatangiisinut tunngasunut apeqqutini suliffeqarfiup pisortaatulli aalajangiisinnaassuseqartariaqarneranik nassataqarpoq.

Suliffeqarfinni ataatsimik isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqarfiusuni isumannaallisaanermut ataatsimiititat suleqatigiissitat ilaasortaanit siulittaasumillu – tassalu inunnik pingasunik – inuttaqarput. Suliffeqarfimmi marlunnik isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqarpat isumannaallisaanermut ataatsimiititai isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ilaasortaanit siulittaasumillu – tassalu inunnit tallimanit – inuttaqarput.

Suliffeqarfinni marluk sinnerlugit isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqarfiusuni isumannaallisaanermik sinniisit akunnerminni isumannaallisaanermut ataatsimiititani ilaasortassanik marlunnik qinigaqassapput. Taamatuttaaq isumannaallisaanermik suleqatigiissitani sulinermik siulersuisut akunnerminni marlunnik sinniisinik qinigaqassapput. Isumannaallisaanermut ataatsimiititani sulisitsisoq imaluunniit taassuma akisussaatitatut sinniisaa siulittaasuuvoq. Taamaalilluni isumannaallisaanermut ataatsimiititat aallaavigalugu tallimanik ilaasortaqarput, suliffeqarfimmi qanorluunnit amerlatigisunik isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqaraluarpat.

Isumannaallisaanermut sinniisit marluk aammalu sulinermik siulersuisut sinniisaat marluk saniatigut marlunnik isumannaallisaanermut sinniisinik marlunnillu sulinermik siulersuisut sinniisaannik sinniisussanik qinersisoqassaaq.

Suliffeqarfinni pingasunik isumannaallisaanermik suleqatigiissitalinni Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup akuerisartuuaa isumannaallisaanermik ataatsimiititat taakkunannga aammalu siulittaasumit – tassalu katillugit inunnit arfineq-marlunnik – inuttaqartarnerat. Tamatuminnga akuersaartoqarnissaa tunngavigisaavoq.

Sulinermik siulersuisoq isumannaallisaanermik suleqatigiissitaneereersoq sulisitsisumit siulittaasutut toqqarneqarsimasinnaavoq. Taamaattoqarneratigut isumannaallisaanermut ataatsimiititat marlunnik aamma sisamanik inuttaqartarput.

3. Isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilaasortaannik qinersineq

Isumannaallisaanermut ataatsimiititani ilaasortat sinniisillu ukiut marlukkaarlugit qinerneqartarput. Suliffeqarfimmi isumannaallisaanermik sinniisit ukiut marluk aamma sisamat akornanni qinerneqartarnissaat pillugu isumaqatigiittoqarsimappat isumannaallisaanermut ataatsimiititap qinigaasarfiata isumannaallisaanermik sinniisip qinigaasarfigisaa malissavaa. Qinigaasoqaqqissinnaavoq.

Sulinermik siulersuisut aamma isumannaallisaanermik sinniisit isumannaallisaanermik suleqatigiissitani ilaasortaajunnaarnerminni isumannaallisaanermut ataatsimiititami ilaasortaajunnaassapput.

Isumannaallisaanermut ataatsimiititamut qinersinermi malittarisassaasut najoqqutaralugit isumannaallisaanermut ataatsimiititani ilaasortat sinniisissaat qinerneqassapput. Tamanna sinniisit isumannaallisaanermik suleqatigiissitani ilaasortaasariaqarnerannik nassataqarpoq. Suliffeqarfinni ataatsimik imaluunniit marlunnik isumannaallisaanermik suleqatigiissitaqartuni sinniisinik qinersisoqassanngilaq. Tamatumunnga patsisaavoq isumannaallisaanermik suleqatigiissitap/-tat ilaasortai aamma isumannaallisaanermut ataatsimiititani ilaasortaaneri.

Isumannaallisaanermut ataatsimiititani sinniisit atorfimminni sumi inissisimanertik najoqqutaralugu qinigaapput, inuullu nammineq aalajangigaattut sinniisaanatik.

Sinniisit ilaasortaasup ilaasortaajunnaarnerani atuuffeqalissapput. Isumannaallisaanermut ataatsimiititami ilaasortaq ataatsimiititamut ilaasortaajunnaarpat sinniisoq qinigaaffiup sinnerisaani ilaasortanngussaaq.

4. Isumannaallisaanermut ataatsimiititap ataatsimiittarneri

Isumannaallisaanermut ataatsimiititaq ukiup sisamararterutaani minnerpaamik ataasiarluni ataatsimiittassaaq. Piffissaqarluartumik ataatsimiigiaqqusisoqartassaaq. Kingusinnerpaamik ullut qulit ataatsimiinneq sioqqullugu isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilaasortaannut sulisuusunullu sinnerinut ullormut oqaluuserisassat ilanngussaasinnaasullu nassiunneqarsimassapput.

Piffissap suliffiusup nalinginnaasup iluani isumannaallisaanermut ataatsimiititap ataatsimiittarneri ingerlanneqartartuusariaqarput. Ataatsimiinnerit nalinginnaasut oqarasuaatikkut ataatsimiinnertut, interneti aqqutigalugu il.il. ingerlanneqarsinnaanngillat.

Suliffeqarfimmi ajutoornernit annertuunik, peqqissutsikkut ajutoornernik imaluunniit taamatut pisoqariartuaarnerani, imaluunniit pisariaqalerneratigut immikkut ittunik ataatsimiittoqartassaaq. Siulittaasup pisariaqartuusutut nalilerpagu, imaluunniit minnerpaamik ilaasortat marluk piumasaqaatigippassuk immikkut ittumik ataatsimiittoqassaaq.

Ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisuusoq isumannaallisaanermut ataatsimiititap ataatsimiittarnerani peqataassaaq. Isumannaallisaanermik aqutsisuusoq taasisinnaatitaanngilaq – ataatsimiititamut ilaasortaariinngikkuni.

Pisariaqarnera najoqqutaralugu peqataasussanik allanik isumannaallisaanermut ataatsimiititaq qaaqqusaqarsinnaavoq. Ataatsimiinnernit nalinginnaasunit aamma immikkut ittunit allakkatigut imaqarnilialiortoqassaaq. Tassannga makku erseqqissumik nalunaarneqassapput:

• ataatsimiinnerup qaqugukkut pisimanera
• suut oqaluuserineqarnersut
• sunik aalajangiisoqarnersoq, aammalu arlalinnik inassuteqartoqarsimanersoq
• aalajangiussat piviusunngortinnissaannik kina isumaginnissanersoq, aamma
  qaqugu aalajangiussat naammassineqarsimassanersut.

Imaqarniliaq isumannaallisaaniaqatigiit ilaasortaannut, ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisuusumut, sulisitsisumut, sulinermik siulersuisunut, sulisut sinniisaannut aamma suleqatigiinnermut ataatsimiititamut nassiunneqassaaq.

Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup qinnuigisimanngippagu imaqarniliaq Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut nassiunneqassanngilaq.

5. Isumannaallisaanermut ataatsimiititap aamma isumannaallisaanermik suleqatigiissitat akornanni ataatsimiinnerit

Isumannaallisaanermut ataatsimiititaq ataatsimiinnerit nalinginnaasut sisamat saniatigut isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit tamanik ukiumut minnerpaamik marloriarluni ataatsimeeqateqartassaaq. Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat amerlasoorsuuppata ataatsimiinnerit arlalinnut agguataarneqarsinnaapput.

6. Ataatsimiinnissamik malittarisassanit immikkut ittumik akuersissutit

Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup isumannaallisaanermut ataatsimiititap taamaallaat ukiumut marloriarluni ataatsimiittarnissaanut, aammalu isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit tamanit ukiumut ataasiarluni ataatsimeeqateqartarnissaanut immikkut ittumik akuersissuteqarsinnaavoq. Suliffeqarfik taamaallaat immikkut ittumik akuersissuteqarnermik pissarsisinnaavoq ikinnerusunik ataatsimiittoqartarnissaa tulluarluni isumannaatsuuppat. Ataatsimiittarnerit ikinnerunissaat pillugit suliffeqarfimmi isumaqatigiittoqarnera qinnuteqaammi uppernarsarneqassaaq.

Immikkut ittumik akuersissuteqarsinnaaneq nalunaarutigineqassaaq isumannaallisaanermut ataatsimiititami ilaasortaq ataaseq ataatsimiinnissamik qinnuteqassappat tamatuma ingerlanneqassaneranik piumasaqaateqartoqarluni. Taamaattorli isumannaallisaanermut ataatsimiititami ukiumut ataatsimiinnerit nalinginnaasut sisamat sinnerlugit aammalu isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit tamanik ukiumut marloriarluni ataatsimiinnerit pillugit piumasaqaateqartoqarsinnaanngilaq.

7. Isumannaallisaanermut ataatsimiititap aamma isumannaallisaanermik suleqatigiissitap akornanni suliat agguataarneri

Suliffeqarfimmi isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit qullersatut aqutsinermik aamma suleqatigiinnermik ataqatigiissaarinermik isumannaallisaanermut ataatsimiititaq isumaginnissaaq, aammalu ungasinnerusumut pilersaarusiornerusutullu ilusilinnik suliassanik isumaginnilluni. Suliassaminnik isumannaallisaanermik suleqatigiissitat isumaginnissinnaanissaannut isumannaallisaanermut ataatsimiititat tunngaviliissapput.

Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat sullivinni isumannaallisaanermi pissutsit tigussaanerusut isumagissavaat. Ulluinnarni immikkoortortani/suliaqarfigisani ataasiakkaani sullivinni isumannaallisaaneq isumannaallisaanermik suleqatigiissitat nakkutigissavaat, tassungalu ilanngullugit immikkoortortami aaqqiissutissat pillugit nakkutiginnillutillu siunnersuissallutik. Sullivinnik isumannaallisaanermik sulineq sulisuusut qanimut tikillugit isumagineqassaaq, taamaalilluni pimoorussisoqartitsisoqarlunilu kajumissuseqalersitsisoqassammat.

Pitsaasumik isumannaallisaanikkut peqqinnissakkullu iliuuseqalernissaq pillugu sulisunik sunniuteqarlunilu ilisimatitaqarnissaq isumannaallisaanermik suleqatigiissitat suliassaraat, kiisalu sulisut isumannaallisaanermullu ataatsimiititap akornanni attaveqaataassallutik. Isumannaallisaanermik peqqinnissamillu sulineq sunniuteqarluartumik atuutissappat isumannaallisaanermik suleqatigiissitani piginnaassuseqartoqarnissaa pisariaqarpoq. Taamaattoqanngippat ajornartorsiutit tamarmik – allaat minnerpaat – isumannaallisaanermut ataatsimiititani isumagineqartariaqassapput. Tamatuma nassatarisinnaavaa isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ulluinnarni sullivinni isumannaallisaanermik suliamit attaveerutsinneqavinnerat. Taamaattumik sullivinni isumannaallisaanermi ajornartorsiutit tigussaasut tamarmik immikkoortortami/suliaqarfigisami ajornartorsiuteqarfimmi isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit siullermeerutaasumik aaqqiiviginiarneqaqqaassapput.

Isumannaallisaanermik suliamik ulluinnarni aqutsisussamik toqqaasoqassaaq/atorfinitsitsisoqassaaq. Isumannaallisaanermut ataatsimiititat aamma isumannaallisaanermik suleqatigiissitat akornanni ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisoq attaveqaataavoq, ilisimasaqassutsiminik ilapittuisuuvoq, aammalu ulluinnarni aallarniisartuullunilu ataqatigiissitsisartuuvoq. Sullivinni isumannaallisaanermi ajornartorsiutit pinngorfiini tamani ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisup ajornartorsiutinik aaqqiiniartarneq suliassarinngilaa, tamanna isumannaallisaanermik suleqatigiissitaniippoq.

Suliffeqarfinni arlalinnik isumannaallisaanermut ataatsimiititaqartuusuni qullersaasussatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliorneq iluaqutaasinnaavoq. Taassuma isumannaallisaanermut ataatsimiititat ataasiakkaat suliassaat pilersaarusiorlugillu ataqatigiissinnissaat suliassarai.

8. Isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassai

Suliffeqarfimmi isumannaallisaanermik peqqinnissamillu sulinermik, tassunga ilanngullugit isumannaallisaanermik suleqatigiissitat suliarisaannik isumannaallisaanermut ataatsimiititat pilersaarusiorlugillu, siulersorlugillu ataqatigiissaarissavaat.

Sullivimmi isumannaallisaanermut pingaaruteqarpat nutaanik tunisassiornerup pilersaarusiorneranut aammalu tunisassiornerup pioreersup allanngortiterneranut isumannaallisaanermut ataatsimiitat peqataasassaaq. Ilaatigut tamanna makkununnga atuuppoq:

• Suliffeqarfiup allinera imaluunniit allanngortiternera
• Maskiinanik teknikkikkullu atortunik pissarsineq aammalu allannguineq
• Teknologiimik nutaamik atugaqartitsilerneq
• Akuutissanik atortussianillu pisiortorneq atugaqarnerlu
• Qaqugukkut sulisarnerit, sulinermik ingerlatsinerit suleriaatsillu nutaat imaluunniit allanngortinneqartut.

Pilersaarusiornermi sulinermik ingerlatsinerit, suliffigisaq, teknikkikkut atortut, kiisalu akuutissat atortussiallu sulisunut ataasiakkaanut naleqqussarnerat isumannaallisaanermut ataatsimiititap isumannaassavai.

Isumannaallisaanermut ataatsimiititap aamma assersuutigalugit sulisunut inuusuttunut, utoqqarnut innarluuteqartunullu immikkut ittumik sianiginnittoqarnissaa isumannaassavaa.

Sulisut ataasiakkaat sulinerani atuuffigisaanik pilersaarusiornermi isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ilanngunneqarnissaat pingaartuuvoq.

8.1 Suliffimmik naliliiffiginnissutit

Suliffimmik naliliiffiginnissut pillugu malittarisassat atuutilerpata tamatumunnga atatillugu isumannaallisaaniaqatigiit qitiusumik inissisimalerumaarput.

Suliffimmik naliliiffiginnissummik suliarinninnermut atatillugu isumannaallisaanermik suleqatigiissitat suliffimmik naliliiffiginnissutimik suliarinninnerannut killissarisat erseqqinnerusut pilersaarusiorlugillu, ataqatigiissillugillu aalajangiunnissaat isumannaallisaanermut ataatsimiititaliap suliassaasa pingaarnersarissavaat.

Suliffimmik naliliiffiginnissummi napparsimalluni suliartunngitsoornerup ilanngunneqarnissaa isumannaallisaanermut ataatsimiititaliap isumannaassavaa.

Suliffimmi naliliiffiginnissut immikkoortukkuutaat ataasiakkaat naammassinniffiginissaanut atatillugu isumannaallisaanermut ataatsimiititat, isumannaallisaanermik suleqatigiissitat aammalu sulisorisat akornanni suliassat agguataarnissaat isumannaallisaanermut ataatsimiititat aalajangersussavaat.

Suliffeqarfinni arlalinnik isumannaallisaanermut ataatsimiititaqarfiusuni, qullersatulli isumannaallisaanermut ataatsimiititaqanngitsuni suliffimmik naliliiffiginnissummik sulineq isumannaallisaanermik suleqatigiissitanit tamanik suleqateqarnikkut naammassineqassaaq.

8.2 Nakkutilliineq aamma paasissutissiineq

Suliffeqarfiup isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliaqarneranik isumannaallisaanermut ataatsimiititat nakkutilliissapput, isumannaallisaanermullu maleruagassat najoqqutarinerinik nakkutilliisoqartuarnissaanik isumaginnissallutik.

Suliffeqarfiup isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliaqarnera pillugu isumannaallisaanermik suleqatigiissitat paasitinneqarnissaannik isumannaallisaanermut ataatsimiititat isumaginnissapput. Tamanna ilutigalugu isumannaallisaanermik suleqatigiissitanut ataatsimiititat siunnersuisutut ilitsersuisutullu suliassaqartuupput. Sullivimmi isumannaallisaanermi pissutsit pillugit isumannaallisaanermut ataatsimiititap paasissutissat ilisimasallu pissarsiarisaat isumaannaallisaanermik suleqatigiissitanut tamakkuninnga ilisimannittariaqartunut ingerlateqittarnissaannik tamanna nassataqarpoq. Tamanna ilutigalugu isumannaallisaanermut ataatsimiititat aalajangiussaannik isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliamut tunngaviusunik isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ilisimatinneqarnissaat pingaaruteqarpoq. Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat anguniakkanik atugassanillu ilisimasaqarnissaat pingaaruteqarpoq isumannaallisaanermut ataatsimiititaliap ataqatigiissaariniarnermik suliarisassaat sunniuteqarluassappat.

Isumannaallisaanermut aamma peqqinnissamut malittarisassat pillugit isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilisimanninniartuussapput, isumannaallisaanermillu suleqatigiissitanut paasissutissat pisariaqartut ingerlateqqinneqarnerannik isumannaarissallutik.

8.3 Misissuinerit

Ajutoornernut, peqqissutsimi ajoqusernerit taamaalisoqarsinnaaneranullu patsisaasut misissorneqarnissaat isumannaallisaanermut ataatsimiititat isumannaassavaat, aammalu pisoqaqqinnginnissaanik iliuutsinik naammassisaqarnissaq isumannaarlugu.

Suliffeqarfimmi ajutoornernik, toqunartuninnernik aamma peqqissutsimi ajoqusernernik ukiut tamaasa ataatsimoorussamik naatsorsuusiortoqartarnissaa isumannaallisaanermut ataatsimiititat isumagissavaat.

Sulinermi ajutoornerit il.il. pillugit atortussianut tamanut isumannaallisaanermut ataatsimiititaq suliffeqarfiup pissarsiorsinnaatissavaa.

8.4 Ilinniartitsineq ilitsersuinerlu

Sulisut naammaginartumik pisarialimmillu ilinniartinnissaannut ilitsersornissaannullu tunngavigisassanik isumannaallisaanermut ataatsimiititaq inissitsiterissaaq. Suliffeqarfimmi sulinermi pissutsinut ilinniartitsineq ilitsersuinerlu naleqqussarneqarsimassapput. Aammattaaq isumannaallisaanermut malittarisassat naapertorlugit nakkutilliisoqarnissaa ataatsimiititat isumannaassavaat.

8.5 Aaqqissuussineq suleqatigiinnerlu

Isumannaallisaaniaqatigiit qanoq aaqqissuussaaneranut takussutissaliortoqarnissaanik isumannaallisaanermut ataatsimiititat isumaginnissapput. Tassani isumannaallisaanermik suleqatigiissitani, isumannaallisaanermut ataatsimiititami (ataatsimiititani) ilaasortat kikkuunerinik, isumannaallisaanermillu sulinermi ulluinnarni kina aqutsisuunersoq paasissutissiissutigineqassaaq. Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat sulisuusullu takussutissiaq tamanna ilisimassavaat. Suliffeqarfimmi qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaqarpat taassuma tamanna suliassarigajuttuuaa.

Sullivimmi isumannaallisaanermi ajornartorsiutit aaqqiiviginissaannut ikiorneqarnissaq pillugu immikkut ilisimasalimmut sulisitsisup saaffiginnissinnaanera sioqqullugu isumannaallisaanermut ataatsimiititat tusarniaaffigineqaqqaassapput. Tamatumunnga tunuliaqutaasoq tassaavoq isumannaallisaanermut ataatsimiititat isumannaallisaanermik suleqatigiissitat aqqutigalugit immikkoortortanik, avataanit sullivimmi isumannaallisaanermut siunnersortit siunnersuusiorfigisinnaasaannik aaqqiiviginninniagassaannullu ilisimasaqarnerpaanerat.

Suliffigisami ataatsimi suliffeqarfiit arlallit suliaqarneranni sulinerup ataqatigiissinnissaanut isumannaallisaanermut ataatsimiititat peqataaqataallutillu isumannaarissapput.

Ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisumik qinersisoqannginnerani isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilanngunneqaqqaarlutillu tusarniaavigineqaqqaassapput. Isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliaqarnermi ulluinnarni kia aqutsisuunissaa pillugu sulisitsisoq ataatsimiititanik oqaloqatiginninnissaminut pisussaatitaavoq.

8.6 Isumannaallisaanermut ataatsimiititat siunnersuutaannik sulisitsisoq malinnaanngikkaangat

Sullivimmi isumannaallisaanermi apeqqutit aaqqiivigineqarnissaat pillugit isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliffeqarfik siunnersortarpaa. Ataatsimiititamit isumaqatigiissutigalugu inassuteqarnermi suliffeqarfiup siunnersuutaasumik malinninnissaa tunngaviusussaavoq. Tassalu suliffeqarfimmi pisortaqarfik ataatsimiititami siulittaasuuffeqarneranit tamanna pissusissamisut pisartussaavoq.

Sulisitsisup isumannaallisaanermut ataatsimiititap inassutigisaanik malinninngikkuni tamanna inassutigisap ulloq tunniuffigisaanit sap. akunneri pingasut qaangiutsinnagit tullinnguutsitami immikkut ittumik ataatsimiittoqarnerani tunngavilersorneqassaaq. Tamannalu nalinginnaasumik atuutissaaq ataatsimiititap sammisamut ataatsimut arlalinnik inassuteqarneratigut. Ataatsimiititap siunnersuutigisaanik sulisitsisup malinninnginerani ataatsimiinnermi imaqarniliaq tunngavilersuutigisamik imaqassaaq.

9. Isumannaallisaanermik peqqinnissamillu sulinermik ulluinnarni aqutsisoq

Isumannaallisaanermut ataatsimiititanit tusarniaqqaareerluni ulluinnarni isumannaallisaanermik peqqinnissamillu sulinermik aqutsisussamik sulisitsisoq toqqaassaaq.

Ulluinnarni isumannaallisaanermut aqutsisoq isumannaallisaanermut ataatsimiititap ilaasortaata ilagisinnaavaa, imaluunniit isumannaallisaaniaqatigiit suleqatigalugit suliffeqarfimmi sullivimmi isumannaallisaanermik suliaqarnissamik isumaginnittussatut atorfinitsitaasinnaavoq.

Isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassarisai ulluinnarni sunniuteqarluartumik naammassineqarsinnaanissaannut ataatsimiititaq sinnerlugu iliuuseqarsinnaasumik inoqarnissaa pisariaqarpoq. Tassaavoq ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisup taanna atuuffigisassaa.

Suliffeqarfinni angisuuni ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisut arlaqarsinnaapput. Sulisorisat ima amerlatigippata inummut ataatsimut isumannaallisaanermik aqutsisup suliassaanik naammassinnissinnaasoqartinnagu taamaattoqarsinnaavoq. Suliffeqarfimmi isumannaallisaanermi peqqinnissamilu ajornartorsiutaasunit aalajangerneqartarpoq, kiisalu suliffeqarfiup suuneranik pitsaassusaanillu – tassunga ilanngullugu sullivimmi isumannaallisaanermik suliaqarnerup qanoq aaqqissuussaasimaneranik qanorlu atuuffeqarneranik – aammattaarlu amerlanernik isumannaallisaanermik siulersuisussanik pisariaqartitsisoqarneranik.

Ulluinnarni isumannaallisaanermik aqutsisoq isumannaallissaanermik suleqatigiissitanik aamma isumannaallisaanermut ataatsimiititanik suleqateqassaaq, tassaavorlu sulisitsisup isumannaallisaanermullu ataatsimiititat akornanni attaveqaataasoq. Tamanna isumaqarpoq sammisanut, sulisitsisumut saqqummiunneqartussanut isumannaallisaanermut aqutsisoq ataavartumik ilanngunneqartassasoq, taamaalillutik ajornartorsiutit suut nalinginnaanerusutut imaluunniit pingaarnerusutut iluseqarnerisa paasiniarnissaat periarfissaqalissammata.

10. Qaqugukkut qullersaasutut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliortoqassava?

Suliffeqarfiup ilusaata tapersersimappagu suliffeqarfinni anginerusuni arlalinnik isumannaallisaanermut ataatsimiititaqartuni qullersaasutut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliortoqassaaq. Isumannaallisaanermut ataatsimiititat ataasiakkaat suliaqarnernik qullersaasutut isumannaallisaanermut ataatsimiititaq pilersaarusiorlunilu ataqatigiissaarissaaq.

Suliffeqarfimmi qitiusumik sullivimmi isumannaallisaanikkut allannguutit, alliliinerit, tunisassiornerup allanngortinnera il.il. pillugit aalajangiisoqarpat, imaluunniit sullivimmi isumannaallisaanikkut ajornartorsiutit nalinginnaasut qitiusumit pilersaarusiornissaannut ataqatigiissaarnissaannullu pisariaqalersarneratigut qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliortoqartariaqarpoq.

Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliortoqarnissaanik pisussaasoqarnera pillugu nalornisoqartillugu Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik aalajangiisuussaaq.

10.1 Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliami ilaasortanut qinersineq

Isumannaallisaanermut ataatsimiititat inuttalersornissaannut malittarisassat assingi najoqqutaralugit qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititami ilaasortaq qinerneqarlutillu toqqarneqartarput. Taamaalillutik qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititat ilaasortaat marluk isumannaallisaanermut ataatsimiititami isumannaallisaanermik sinniisunit qinerneqarlutillu taakku akornanniipput, ilaasortat marluk sulinermik siulersuisunit qinerneqarlutillu taakku akornanniipput, kiisalu ataaseq tassaalluni sulisitsisoq/sullivimmi pisortaq imaluunniit taassuma akisussaatitatut sinniisigisaa – katillugit inuit tallimat.

Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaliamuttaaq sinniisussanik qinersisoqassaaq. Taamaatittoqarneratigut sinniisuusut ilaasortanngussapput. Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititami ilaasortaq atuuffimminit soraarpat qinersiviup sinnerani sinniisuusoq ilaasortanngussaaq.

11. Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassai

Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ataasiakkaat suliaannik qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititaq pilersaarusiorlunilu ataqatigiissaarissaaq. Isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugu suleqatigiinnermi qullersaqarfimmit ataqatigiissaarinermik siulersuinissamillu suliffeqarfiup isumannaallisaaniaqatigiillu pisariaqartitsinerisa piviusutut naliliiffigineqarnerannik aallaaveqartumik qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititap suliassaasa atuuffiisalu aalajangersarneri pisariaqarput.

Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat ataasiakkaat suliaannik pilersaarusiornermik ataqatigiissaarinermillu atuuffimminik isumaginnissinnaanissaminut qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititat pisariaqartitaminnik ataatsimiittariaqartassapput.

Qullersatut isumannaallisaanermut ataatsimiititat ataatsimiinnerinit imaqarniliat isumannaallisaanermut ataatsimiititanut, isumannaallisaanermik siulersuisumut, sulisitsisumut, ataatsimoorussatut sulisut sinniisuanut, kiisalu qullersatut suleqatigiinnermik ataatsimiititamut nassiunneqassapput.

Jens Jensen

Aammattaaq Sullivinnik Nakkutilliisoqarfiup makkununnga ilitsersuutai atuakkit:

(1) Suliffiit isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliarisaat
(2) Suliffeqarfiit isumannaallisaanikkut peqqinnissakkullu suliaat pillugit isumaqatigiissutit
(3) Isumannaallisaanermik suleqatigiissitat aamma isumannaallisaanermik sinniisut
(4) Suliffiugallartuni aamma paarlakaattuni suliffinni, taakkununnga ilanngullugit illuliornermik sanaartornermillu suliffinni isumannaallisaanermik peqqinnissamillu suliaqarneq

Allassimasut pdf-inngorlugit